Magia System wierzeń i praktyk, który opiera się na wierze w możliwość wykorzystania sił nadprzyrodzonych w celu dokonania zmiany w rzeczywistości. Pod tą ogólną definicją kryje się szereg przekonań, wyobrażeń, technik i zaklęć, którymi posługiwały i posługują się czarownice, magowie, szamani i wiedźmy z całego świata i wszystkich epok.
Wśród różnych rodzajów magii można wyróżnić magię niską (praktyczną) i magię wysoką. Magia praktyczna, niekiedy zwana czarami, obejmuje konkretne czynności zorientowane na określony cel. Przykładowo, odśpiewanie wyznaczonej pieśni i skropienie wodą kamienia na rozstajach dróg o północy przyniesie obfite opady deszczu. Mechanizmy rządzące magią praktyczną to prawo podobieństwa (podobne oddziałuje na podobne) oraz prawo styczności (rzeczy, które kiedyś były ze sobą w kontakcie, oddziałują na siebie mimo odległości).
Magia wysoka to magia intelektualna, która plasuje się bliżej naukowych rozważań. Zalicza się do niej np. astrologię, alchemię czy kabałę. Jej przedstawiciele w nowożytnej Europie wielokrotnie pełnili funkcję królewskich doradców – jak rozmawiający z aniołami John Dee czy nasz rodzimy Jan Twardowski. Szczególnego rodzaju rozszerzeniem (a dla niektórych synonimem) magii wysokiej jest magia ceremonialna, opierająca się na skomplikowanych rytuałach z wykorzystaniem dużej ilości akcesoriów i inkantacji.
Niektórzy specjaliści dzielą magię na białą i czarną – ta pierwsza służy do bezinteresownego działania na rzecz dobra i pomocy innym ludziom, ta druga działa na szkodę i pomaga zrealizować niegodziwe przedsięwzięcia. Ci, którzy nie dokonują tego rozróżnienia, postrzegają magię wyłącznie jako narzędzie i uzależniają jej rezultaty od intencji czarującego.
Współcześnie funkcjonuje wiele systemów i szkół magicznych, które czerpią także z europejskiej tradycji ezoterycznej, a każdy z nich „używa" magii w nieco inny sposób. Spośród najbardziej znanych tradycji magicznych warto wymienić: magię chaosu, Thelemę Aleistera Crowleya i magię stosowaną przez współczesnych pogan, np. wiccan.
Wybrana bibliografia:
K. Baschwitz, Czarownice. Dzieje procesów o czary, przeł. T. Zabłudowski, Warszawa 1999.
J. G. Frazer, Złota gałąź, przeł. H. Krzeczkowski, Warszawa 1978.
E. Potkowski, Czary i czarownice, Warszawa 1970.
J. B. Russell, Krótka historia czarownictwa, przeł. J. Rybski, Wrocław 2003.